Kiểm duyệt là khái niệm không còn quá xa lạ đối với các fan manga trên khắp thế giới. Tuy vào quan niệm văn hóa của từng quốc gia, khi một bộ manga được phát hành, chúng đều phải trải qua quá trình biên tập và điều chỉnh phần hình ảnh để phù hợp với tiêu chí của từng nước. Ngay cả thị trường tiêu thụ manga và mua bản quyền với tốc độ nhanh nhạy như Hàn Quốc, nội dung truyện tranh cũng được đánh giá rất khắt khe trước khi ra mắt bạn đọc. Chính vì vậy mà fan manga trên khắp thế giới, đặc biệt là Hàn Quốc đã có những hình ảnh "che chắn" cực kỳ khó đỡ.
Ở thời kỳ ban đầu, các manga kinh điển như Glass Mask hay Con nhà giàu khi xuất bản tại Hàn đều bị xóa sạch yếu tố văn hóa truyền thống Nhật Bản. Những bộ kimono mà các nhân vật mặc đều bị thay bằng hanbok - trang phục truyền thống Hàn Quốc, hoặc quần áo hiện đại.
Toàn bộ kimono đều bị vẽ lại thành hanbok
Kimono trở thành hanbok trong chớp mắt
Một trang truyện Con nhà giàu bản Hàn
Trang phục tập kendo truyền thống của Nhật bị đổi thành quần short và áo sơ mi
Có thể đổi quần áo nhưng văn hóa trà đạo thì không
Một cảnh trong Attack On Titan bị làm mờ khi xuất bản tại Hàn vì quá bạo lực
Lượng tiêu thụ manga ở Hàn Quốc rất tốt, cả ở dạng ebook lẫn sách giấy. Tuy nhiên, những bộ truyện có quá nhiều cảnh nhạy cảm sẽ được phân loại 19+ để giới hạn độ tuổi và điều đó sẽ ảnh hưởng đến doanh thu. Bởi vậy, khi các manga nổi tiếng với độ bạo lực, gợi cảm… như Attack On Titan, Vua bếp Souma, Jujutsu Kaisen, Goden Kamui và Yagate Kimi ni Naru ra mắt ở thị trường này, chúng đều phải trải qua quá trình biên tập, cắt, sửa hình ảnh cẩn thận.
Một cảnh làm mờ và "che chắn" bằng hiệu ứng âm thanh khác trong manga bản Hàn
Vẫn là Attack On Titan và khung hình bị làm mờ tại Hàn
Manga bản Hàn và bản Nhật
Một cảnh bạo lực trong Golden Kamuy được biên tập hiệu ứng âm thanh bằng tiếng Hàn để che đi
Golden Kamuy bản fan dịch và bản xuất bản tại Hàn
Nếu như các Titan trong Attack On Titan ở Malaysia phải mặc quần đùi hoặc váy hoa để tránh hở hang, thì ở Hàn Quốc, chúng sẽ bị làm mờ so với bản gốc. Các cảnh giết người bằng chú thuật trong Jujutsu Kaisen lại bị bôi đen hoặc làm mờ. Điều tương tự cũng xảy ra ở các nước khác như Đài Loan hay Việt Nam.
Hàn Quốc không phải nước duy nhất biên tập hình ảnh manga khắt khe. Hãy so sánh bản Đài Loan (trái) và bản Trung Quốc (phải) của cùng một bộ truyện này.
Sự khác nhau giữa bản Đài Loan (trái) và bản Trung Quốc (phải) của Kimetsu no Yaiba. Bản Trung Quốc đã làm giảm đáng kể mức độ máu me, kinh dị của bản gốc, trong khi Đài Loan chọn giữ nguyên.
Tuy nhiên, có chỉnh sửa, vẽ thêm hoặc che bằng hiệu ứng âm thanh vẫn còn dễ chấp nhận với fan hơn là việc xóa trắng cả khung hình như thế này...
... hoặc thế này.
Làm mờ kiểu này khiến khung hình trông thật hài hước
Chuyện xóa luôn nhân vật khỏi khung hình như thế này vốn không có gì lạ trong manga bản Hàn
Một trang truyện bản Hàn
Và trang truyện tương tự ở bản Việt
Những chỉnh sửa như thế này bị fan manga đánh giá là quá cẩu thả
Sau khi che chắn như thế này, khá nhiều fan phản hồi trông khung hình không chỉ kỳ quặc mà thậm chí còn thu hút người đọc hơn
Thậm chí một số cách xử lý trong bản truyện Hàn còn bị đánh giá là dung tục, thô thiển
Tuy nhiên, điều fan manga hẳn sẽ phải bất ngờ khi phần lớn các chỉnh sửa, biên tập hình ảnh ở bản Việt lại được đánh giá cao về chất lượng lẫn thẩm mỹ. Thậm chí, có những trang bìa sau khi chỉnh sửa ở bản Việt còn đẹp hơn so với bản gốc.
Hãy so sánh bìa bản Nhật và bản Trung...
...với chiếc bìa được re-draw và đổ bóng cực kỳ có tâm của bản Việt
Lần lượt từ trái sang phải: bản Nhật, bản Trung và bản Việt. Bìa bản Việt được đánh giá là "che chắn" rất tinh tế, họa sĩ không những re-draw mà còn đổ bóng có tâm hơn cả bìa gốc. Vậy mới biết các nhà xuất bản truyện tranh tại Việt Nam đã rất nỗ lực trong việc đảm bảo tính thẩm mỹ mà vẫn phù hợp với văn hóa cho từng khung hình manga ra sao.
CÙNG CHUYÊN MỤC
