Tôi không bao giờ tin những ai nói rằng video game chỉ là thứ vô bổ. Những người nói như vậy chắc hẳn họ chưa từng chơi game bao giờ, hoặc có chơi họ cũng chưa hề nhìn vào những khía cạnh sâu hơn mà các video game đem lại. Sự thật thì trò chơi điện tử bổ ích hơn ta nghĩ rất nhiều. Bên cạnh việc đóng vai trò là một hình thức giải trí cho đời sống tinh thần của con người, video game cũng ẩn chứa nhiều bài học bổ ích trong chính cuộc sống thực tế này. Nói không ngoa khi trò chơi điện tử cũng một phần giúp tôi hoàn thiện bản thân mình hơn.
Thất bại là chuyện quá bình thường
Một trong những bài học dễ thấy nhất và được truyền tải nhiều nhất trong các trò chơi điện tử, đó là thất bại là điều tất yếu trong cuộc sống này. Không một ai sống mà không phải đối mặt với thất bại cả. Thậm chí có những người đã bị những sự thất bại thay đổi hoàn toàn tính cách cũng như cách nhìn nhận về xã hội này.
Muốn thành công thì điều duy nhất bạn phải làm là vượt qua được những thất bại. Nói đâu xa, những trò chơi của FromSoftware như Dark Souls, Bloodborne hay Sekiro: Shadows Die Twice là minh chứng rõ nhất cho sự đối mặt với thất bại trong cuộc sống. Nếu không chết, không lì đòn, không tự mình vấp ngã rồi học hỏi để làm lại, bạn sẽ không bao giờ hoàn thành được những trò chơi do FromSoftware phát triển. Sẽ thật tuyệt nếu như tinh thần “không bao giờ đầu hàng” ở trong game được bạn áp dụng vào cuộc sống thực tiễn. Tôi tin cuộc sống của bạn sẽ tốt đẹp hơn rất nhiều.
Chúng ta phải biết tự lượng sức mình
Một bài học nữa mà game muốn người chơi hiểu được, đó là bạn sẽ không bao giờ chết đi sống lại được như trong game. Khi chơi điện tử, bạn thoả thích làm những gì bản thân muốn, khi thất bại hay chết đi thì vẫn tha hồ mà làm lại được. Tuy nhiên, cuộc sống thực tế lại chẳng hề được như vậy.
Bạn vẫn cần phải thất bại và có quyền làm lại khi vấp ngã, nhưng chỉ khi bạn biết quý trọng bản thân mình. Yêu quý bản thân ở đây là gì? Tức là bạn luôn nghĩ tới hậu quả mình phải gánh trước khi làm một việc gì đó. Có những sự thất bại cho phép chúng ta được quyền quay đầu, nhưng cũng có thất bại gây ra hậu quả nặng nề, tồi tệ hơn là nó ảnh hưởng nặng tới cuộc sống của mỗi con người. Do đó, bạn sẽ chẳng có cơ hội làm lại được đâu.
Một bài học nữa mà game cũng dạy bạn khi đối mặt với tình huống khó khăn. Nếu cảm thấy bản thân mình vẫn chưa “đủ trình” để giải quyết nó, hãy tạm thời gác lại rồi tích lũy kinh nghiệm từ những nguồn kiến thức như sách báo, truyền thông hay từ những người đi trước. Rồi sau đó bạn hẵng quay trở lại để giải quyết. Hậu quả sẽ thật khôn lường nếu bạn cứ cố đâm đầu vào một vấn đề nghiêm trọng khi bản thân vẫn chưa đủ vững.
Cái đó người ta gọi là “biết tự lượng sức mình”. Nếu bạn không biết sức của mình đang ở level nào mà vẫn cố đâm đầu vào chỗ quá khó, kết quả ở trong game hay ngoài cuộc sống vẫn chỉ có duy nhất một mà thôi, đó là bạn thất bại một cách thảm hại.
Suy nghĩ cẩn trọng trong từng tình huống
Tôi là một fan lớn với các trò chơi được phát triển từ Quantic Dream như Heavy Rain, Beyond: Two Souls hay Detroit: Become Human. Mặc dù gameplay trong các sản phẩm của Quantic Dream luôn tạo ra những tranh cãi nhưng nội dung, bối cảnh họ đem lại thật khó để chê được. Những nhà phát triển luôn đặt người chơi vào những tình huống cực kỳ thực tế. Họ bắt người chơi phải đưa ra những quyết định tàn nhẫn, lạnh lùng, phải suy nghĩ giữa những tình huống mà không rõ được hậu quả mình phải nhận sau đó là gì.
Điều đó cũng chẳng khác nào cuộc sống thường nhật của con người cả. Hàng ngày, chúng ta vẫn luôn phải đưa ra nhiều quyết định khác nhau. Mỗi quyết định sẽ dẫn chúng ta rơi vào những tình huống khác thậm chí là khó xử hơn. Cảm giác của tôi khi biết mình đưa ra một quyết định sai lầm luôn là tiếc nuối và lại ước “Giá như mình có thể chọn lại thì hay biết mấy”.
Chính nhờ những trò chơi như của Quantic Dream, tôi hiểu rằng mình phải suy nghĩ thật cẩn trọng khi đứng trước những tình huống oái oăm. Uốn lưỡi 7 lần trước khi nói và suy nghĩ nhiều lần trước khi quyết định sẽ khiến cuộc sống chúng ta tốt đẹp hơn, giúp chúng ta luôn nằm ở thế chủ động trong mọi tình huống. Một điều nữa là bất cứ quyết định nào của chúng ta đều gây ra hậu quả và chúng ta đều không biết hậu quả là gì. Nhưng việc suy nghĩ cẩn trọng trước khi quyết định có thể làm cho hậu quả sau đó có thể nhẹ nhàng hơn.
Kiên trì, cố gắng là cần thiết nhưng biết nghỉ ngơi cũng quan trọng không kém
Một điều nữa tôi cũng học được từ các trò chơi điện tử, đó là những khoảng lặng. Trong cuộc sống này, đôi lúc chúng ta cần phải có những khoảng lặng để tâm trí và cơ thể này được nghỉ ngơi. Nói đúng hơn, bản thân mỗi con người đều có những sự kiên trì và cố gắng vươn lên mạnh mẽ, nhưng nếu chúng ta biết cách cho cơ thể được nghỉ ngơi hợp lý sẽ duy trì được sự kiên định đó lâu dài hơn.
Trên thực tế, ngay cả trong việc chơi game, nếu bạn quá cố gắng mà không để ý tới sự mệt mỏi của cơ thể, bạn sẽ chẳng bao giờ hoàn thành được một mission nào chứ đừng nói là cả một trò chơi. Có câu “cố quá sẽ quá cố” không sai chút nào. Vậy nên dù là chơi game hay cuộc sống thực tế, bạn hãy biết cách nghỉ ngơi hợp lý, ăn uống điều độ để cơ thể luôn được nạp năng lượng duy trì ngọn lửa nhiệt huyết trong tất cả mọi việc.
Tình bạn là thứ thiêng liêng nhất, kể cả khi chúng ta không có cơ hội gặp mặt nhau
Điều tôi thích nhất ở chế độ Multiplayer chính là cơ hội giao lưu và chia sẻ với những người chơi khác trên thế giới. Đôi khi, người mà bạn không ngờ tới lại chính là tri kỷ online của đời mình. Tôi cũng đã từng vô tình gặp được một người bạn trong mục chơi mạng. Ngay cả bản thân tôi cũng không ngờ là mình và người bạn đó lại có thể phối hợp ăn ý và hiểu nhau tới vậy, mặc dù tôi là người Việt còn người bạn đó quốc tịch Anh.
Thực tế, tôi vốn là người thích chơi mục Campaign hơn là mục Multiplayer. Khi chơi cùng các đồng đội online, tôi gặp gỡ được rất nhiều loại người, từ trẻ trâu online cho tới gặp gỡ được người bạn tri kỷ. Tôi học được tính đồng đội và trách nhiệm hơn trong từng phút trải nghiệm game. Nó cũng cho tôi luyện được tính tự phản ứng với các tình huống ngẫu nhiên cùng bạn bè của mình. Dần dần, khi kết bạn online trên Steam, tôi nhận ra tình bạn đáng quý tới mức nào dù cho có khác biệt về khoảng cách, ngôn ngữ và khác biệt về văn hóa.
Cuối cùng, video game cũng cho tôi cảm thấy tiếc nuối về một tình bạn đẹp. Trên mạng, tôi có thể nghe họ tâm sự cả đêm về cuộc sống nhưng thực chất lại chẳng biết được họ đang trong tình trạng thế nào. Thật tàn nhẫn khi tôi chỉ có thể biết được bạn bè mình online thông qua một dòng chữ, nhưng đã từ lâu lắm rồi, dòng chữ đó vẫn chưa sáng lên màu xanh lá cây. Video game cũng cho tôi hiểu được mình cần trân trọng tình bạn hơn, bởi tôi sẽ không bao giờ biết được đâu là lần cuối mình được nói chuyện với những người bạn online của mình.