Tony Stark trở thành anh hùng quan trọng nhất trong Vũ trụ Điện ảnh Marvel vì anh đã học được nhiều bài học quý giá từ mỗi kẻ phản diện mà anh đã gặp. Người hùng bọc thép mà Robert Downey Jr. thủ vai đã giúp khai sinh ra MCU vào năm 2008, và cùng với đó là một thời kỳ hoàng kim mới của dòng phim siêu anh hùng. Kể từ khi bộ phim Iron Man đầu tiên được phát hành, sức hút của mỗi Avengers, cốt truyện dài của các câu chuyện và mối liên hệ giữa các vũ trụ đã trở thành những yếu tố quan trọng của loạt phim.
Trong truyện tranh, Tony Stark đã phải đối mặt với vô số nhân vật phản diện thú vị, một số nhân vật mà anh không có cơ hội gặp trong MCU, chẳng hạn như kẻ thù không đội trời chung của anh, Mandarin thật. Tuy nhiên, Tony chưa bao giờ nổi bật trong truyện tranh như anh ấy trong các bộ phim chuyển thể. Ví dụ, Thanos đã bị đánh bại bởi nỗ lực tập thể của Adam Warlock, Silver Surfer và Nebula trong cốt truyện Infinity Gauntlet ban đầu, nơi Iron Man có một vai trò ít quan trọng hơn nhiều.
May mắn thay, MCU đã tận dụng thành công của các bộ phim Người sắt và ảnh hưởng của Robert Downey Jr. đối với phần còn lại của loạt phim để tạo ra một vũ trụ điện ảnh phức tạp với Tony Stark là viên ngọc quý. Trong các bộ phim, thiên tài công nghệ đã phát triển theo từng nhân vật phản diện mà anh ta phải đối mặt - anh phát triển công nghệ tốt hơn, học hỏi từ những sai lầm của họ và thích nghi với những hậu quả tiêu cực từ quyết định của chính mình. Đây là cách mỗi nhân vật phản diện của anh tác động đến hành trình MCU của Iron Man.
Obadiah Stane (Iron Man)
Bài học đầu tiên của Tony Stark có lẽ là bài học quan trọng nhất của anh ấy. Anh khởi đầu là "Thương nhân của thần chết" - biệt danh mà sau này anh biến thành "vị cứu tinh của vũ trụ." Để đạt được nó, anh đã phải trải qua một quá trình thay đổi mệt mỏi kéo theo những thất bại tan nát và những chiến thắng mãn nguyện. Thử thách đầu tiên mà anh ta phải chịu đựng là vụ bắt cóc ở Afghanistan, khiến anh ta thoát khỏi hành vi tham lam của mình và khiến Tony nhận ra rằng anh có thể sử dụng tài sản và sức mạnh của mình để tạo ra các phát minh cho quốc phòng hơn là vũ khí hủy diệt hàng loạt.
Ngay sau đó, sự phản bội của đối tác kinh doanh Obadiah Stane đã khiến Tony vứt bỏ lòng tham của mình, vì Iron Monger là hiện thân của mọi thứ mà một Tony Stark độc ác có thể trở thành. Tony, với cái nhìn cân bằng hơn về cuộc sống, giờ đây có khả năng học hỏi từ những sai lầm của mình, bằng chứng là anh đã giải quyết được "vấn đề đóng băng" mà bộ giáp Iron Man Mark III phải chịu ở độ cao lớn, trong khi Obadiah Stane vẫn quá mù quáng vì lòng tham của mình để nhận ra rằng hắn ta đã lắp đặt lý do cho cái chết của chính mình ngay trong thiết bị của mình.
Ivan Vanko và Justin Hammer (Iron Man 2)
Iron Man 2 đã bị chỉ trích vì quá tập trung vào việc xây dựng các bộ phim trong tương lai, nhưng Tony Stark thực sự đã trải qua một bước chuyển biến quan trọng trong phần phim này, học được những bài học quý giá từ cuộc chiến chống lại Ivan Vanko a.k.a. Whiplash và Justin Hammer. Ngay từ cảnh đầu tiên, Iron Man 2 đã xác định được những mối nguy hiểm tiềm tàng mà công nghệ Iron Man có thể chỉ ra trong tay kẻ xấu, và cách Tony mặc định tin rằng công nghệ của mình phải nằm trong tay của mình. Điều này sẽ bị thách thức bởi Whiplash, người đã dễ dàng đánh bại bộ giáp Mark V Iron Man mới lạ mắt của Tony bằng một đôi roi rẻ tiền.
Justin Hammer đã đưa hình ảnh công chúng của bộ giáp Iron Man vào tình thế nguy hiểm bằng công nghệ của riêng mình. Khi cả Ivan Vanko và Justin Hammer đều cho Tony thấy rằng bất kỳ ai cũng có thể sao chép anh ta với đủ quyết tâm, Tony thấy mình buộc phải từ bỏ những tệ nạn và chủ nghĩa vị kỷ của mình để trở thành một anh hùng. Bỏ lại phần lớn bản ngã của mình cũng cho phép anh ta hợp tác với James "Rhodey" Rhodes và cấp cho anh lính bộ giáp War Machine. Lần hợp tác đầu tiên với người bạn siêu anh hùng của anh là cái nhìn ban đầu của anh về những gì mà tinh thần đồng đội có thể đạt được, điều này sẽ rất quan trọng sau này cho The Avengers.
Loki (The Avengers)
Tony vẫn giữ một phần bản ngã của mình trong The Avengers. Anh đã xây dựng một tòa tháp hoành tráng mang tên mình, không cần biết rằng anh sẽ sớm phải học cách làm việc với người khác dù muốn hay không. Với cuộc xâm lược Chitauri của Loki như một mối đe dọa sắp xảy ra đối với Trái đất, Tony buộc phải hợp tác với những anh hùng mạnh hơn mình rất nhiều. Đúng như dự đoán, anh ta đối đầu với Captain America, một người lính chính nghĩa, cũng như với ông chủ thống trị của anh ta, Nick Fury, và cả Thor và Loki, hai vị thần cực kỳ mạnh mẽ. Anh ta cũng tìm thấy trí tuệ của mình ngang bằng với Bruce Banner và lại hợp sức với Black Widow, người trước đó đã thể hiện mình hoàn toàn không ấn tượng với Tony.
Tuy nhiên, cuộc xung đột này đã giúp anh hiểu rằng vũ trụ thực sự lớn hơn anh từng nghĩ và anh không phải là bất khả chiến bại. Tony đã sử dụng kiến thức này để đặt cuộc sống của mình vào tình thế nguy hiểm khi anh mang một đầu đạn hạt nhân qua một cổng thông tin của người ngoài hành tinh để làm nổ tung quan hệ người mẹ Chitauri, do đó ngăn chặn cuộc xâm lược của người ngoài hành tinh có thể gây ra một phản ứng dây chuyền thảm khốc. Tóm lại, Tony đã từ bỏ nhiệm vụ tìm kiếm sức mạnh của mình để ngăn Loki tự thành công, điều mà sau này anh sẽ tái tạo trong cuộc chiến chống lại Thanos. May mắn thay, sang chấn tâm lý hậu trận chiến New York và hàng triệu thiệt hại không phải là thứ duy nhất Loki để lại cho Tony.
Aldrich Killian (Iron Man 3)
Tất cả những vấn đề mà Tony Stark phải đối mặt trong Iron Man 3 là hậu quả của xu hướng đánh giá thấp con người và tình huống của anh ấy. Một sai lầm đơn giản vào năm 1999 đã tạo ra một nhân vật phản diện trong tương lai Aldrich Killian, một trong những kẻ thù hủy diệt nhất của anh ta. Killian đã sử dụng sự phẫn nộ của mình đối với Tony Stark, thần tượng khoa học của mình, từ chối anh ta trong một bữa tiệc đêm giao thừa để tạo ra một vũ khí sinh học suýt khiến người bạn thân nhất và người vợ tương lai của Tony phải trả giá. Tony cũng đánh giá thấp những lời đe dọa của The Mandarin khi công khai địa chỉ nhà của mình và phải trả giá cho nó.
Kẻ phản diện nguy hiểm trong Iron Man 3 đã buộc Tony phải khiêm tốn như trước đây. Sau khi nhà bị phá hủy, tay chơi triệu phú phải làm việc bên cạnh cô bé 10 tuổi Harley Keener mà không được tiếp cận với công nghệ, tiền bạc hay những địa chỉ liên hệ siêu năng lực. Đây là một may mắn ngụy trang cho Tony, người đã có cơ hội quay trở lại nguồn cội tháo vát của mình, chứng minh rằng không phải sự giàu có đã khiến anh ta trở thành siêu anh hùng, mà chính là trí óc thiên tài và lòng quyết tâm bất diệt. Tony vẫn đánh giá thấp khả năng của Pepper Potts - cho đến khi cô tự tay giết chết Aldrich Killian với sức mạnh của người cực đoan. Nhưng khi Tony thoát khỏi lò phản ứng hồ quang, anh ấy đã hiểu ra ý nghĩa thực sự của việc trở thành Người Sắt.
Ultron (Avengers: Age of Ultron)
Bài học của Tony Stark trong Avengers: Age of Ultron là kết quả của một nỗ lực sai lầm để trở thành một anh hùng tốt hơn sau cái kết của Iron Man 3. Anh hợp tác với Bruce Banner để hiện thực hóa tầm nhìn của mình về một "bộ áo giáp đi khắp thế giới" có thể ngăn chặn nhiều sai lầm điển hình của anh. Tuy nhiên, Tony vẫn chưa sẵn sàng để hoàn thành cuộc hành trình MCU của mình, và Ultron cuối cùng đã hóa thân vào những đặc điểm tồi tệ nhất của mình và ném một chiếc cờ lê trong tác phẩm.
Scarlet Witch đã minh họa những nỗi sợ hãi mà Ultron đánh thức trong Tony - chủ yếu là sự thất bại của anh ta trong việc cứu những người anh ta quan tâm và thế giới nói chung, bao gồm cả việc khiến Hulk nổi cơn thịnh nộ báo trước sự hủy diệt của Ultron. Nhưng với Vision, Ultron đã phạm phải sai lầm tương tự mà Tony đã mắc phải khi tạo ra anh ta, đó là xây dựng một biểu hiện giống người cho khái niệm thành kiến của anh ta về "sự hoàn hảo". Không giống như Tony, Ultron không thích ứng được, trong khi Tony nhanh chóng học được rằng anh cần phải linh hoạt như một anh hùng bất chấp những bi kịch và trách nhiệm mà nó sẽ phải gánh chịu.
Thanos (Avengers: Infinity War và Avengers: Endgame)
Tony Stark và Thanos có một câu chuyện MCU song song. Cả hai đều tự xưng là những anh hùng bị ám ảnh bởi việc giải cứu vũ trụ do chấn thương của những thất bại trước đây của họ. Cả hai đều được số phận kêu gọi để cứu chuộc bản thân, và cả hai đều cố gắng tạo ra một sự an toàn dự phòng để điều đó xảy ra (tay sai của Ultron và Thanos) nhưng buộc phải làm điều đó một mình. Trong Avengers: Infinity War, Tony Stark đủ kinh nghiệm để nhận ra những điểm tương đồng này và thực hiện các biện pháp cần thiết để chống lại Thanos. Tuy nhiên, Mad Titan tình cờ chuẩn bị kỹ càng hơn, và bài học cuối cùng của Tony đến từ thất bại tan nát của anh khi Thanos hoàn thành mục tiêu hủy diệt.
Bài học cuối cùng của Tony sẽ không thể hiện rõ cho đến khi Scott Lang trở về từ Vương quốc lượng tử với một cơ hội chiến thắng khác dưới hình thức du hành thời gian. Tony cuối cùng sẽ có một gia đình yêu thương và một cuộc sống yên bình mà không có Iron Man (điều ngược lại với những gì anh ấy muốn khi bắt đầu cuộc hành trình MCU của mình), nhưng anh ấy biết rằng anh ấy cần phải hy sinh nó và làm bất cứ điều gì cần thiết để hoàn nguyên Hành động của Thanos. Từ xác định bài học cuối cùng của Iron Man là "hy sinh", cũng là chủ đề của cả Avengers: Infinity War và Avengers: Endgame và được phản ánh qua sự hy sinh sai lầm của Thanos để mang lại sự cân bằng cho vũ trụ.